Pullman Orient Express - CIWL, Accor i SNCF

W trakcie stopniowego wygaszania działalności przewozów pasażerskich przez CIWL, spółka zachowała jednak pewną liczbę swoich wagonów. Już w 1967 roku CIWL uruchomiło pociągi okolicznościowe pod nazwą Pullman Orient Express w siedmiu zabytkowych już wagonach. Konkurencja - czyli pociągi Nostalgie Istanbul Orient Expres, Venice Simplon Orient Express, brak wagonów sypialnych w składzie i coraz mniejszy potencjał i możliwości CIWL, które notorycznie miało problemy finansowe i zmieniało akcjonariuszy, sprawiły że oferta POE była raczej atrakcją w formie kilkugodzinnego przejazdu i nigdy nie rozwinęła się w ofertę przejazdów wielodniowychh w dawnych wagonach CIWL, jakie oferowały Nostalgie Istanbuł Orient Express (NIOE) czy Venice Simplon Orient Express (VSOE) na trasie Londyn-Paryż-Wenecja, czy do Istanbułu i innych.


Logo Pullman Orient Express


Skład POE to siedem historycznych wagonów kursujących wcześniej w różnych pociągach CIWL.

  • Pullman nr. 4151 - z przedziałem kuchennym, 28 miejsc siedzących, z pociągu "Etoile du Nord", budowa: Entreprise Industrielle Charentaise - 1929
  • Restauracyjny nr. 2979 - z pociągu "Riviera", 42 miejsca siedzące, budowa: Officine Meccaniche Italiane - 1927
  • Restauracyjny nr. 2869 - z pociągu "Anatolie", 42 miejsca siedzące, budowa: Smethwick Birmingham - 1925
  • Salon-Bar nr. 4160 - z pociągu "Train Bleu", 24 miejsca siedzące, budowa: Entreprise Industrielle Charentaise - 1929
  • Salon-Bar  nr. 4148 - z pociągu "Côte d'Azur", 12 miejsc siedzących, budowa: Entreprise Industrielle Charentaise - 1929
  • Restauracyjny nr. 2976 - z pociągu "Taurus", 42 miejsca siedzące, budowa: Officine Meccaniche Italiane - 1927
  • Pullman nr. 4159 - z przedziałem kuchennym, z pociągu "Flèche d'Or", 28 miejsc siedzących, budowa: Entreprise Industrielle Charentaise - 1929


W składzie Pullman Orient Express nie ma żadnych wagonów sypialnych, do czego zresztą nawiązuje wprost jego nazwa. Pociąg ten kursuje nieregularnie, a podróże połączone są zazwyczaj z innymi imprezami lub wydarzeniami. Można go również wynająć.
Wnętrza tych wagonów zaprojektowali znani przedwojenni artyści: Rene Prou, Rene Lalique, Robert Dunn. CIWL zlecając im tę pracę, prosił o stworzenie niepowtarzalnych wnętrz, oddających najwyższy luksus i elegancję.

W 2006 roku rozpoczął się spór prawny pomiędzy właścicielem marki Orient Express - narodowym przewoźnikiem francuskim SNCF a firmą Accor, która wtedy stała się większościowym akcjonariuszem CIWL. SNCF domagała się zaprzestania przejazdów pod marką Orient Express, w związku z czym pociąg przestał kursować w 2007 roku.

Z kolei już w 2008 roku wagony przeszły na własność SNCF, które rozpoczęło przejazdy tego składu pod nazwą Orient Express a przejazdy organizowało w imieniu SNCF Societe de Trains Expos przejazdy do  2017 roku były nieregularne i wagony były używane do różnych celów, na przykład w 2014 roku uczestniczyły w słynnej wystawie rocznicowej Orient Expressu, a w 2017 przejechały do Anglii.
Skład Pullman Orient Express nigdy dotychczas nie odwiedził Polski jako pociąg turystyczny.


Przykładowa oferta Pullman Orient Express w 2006 roku
Wyprawy tym pociagiem połączone były zazwyczaj z jakąś atrakcją gastronomiczną, przygotowywaną i serwowaną zazwyczaj w wagonach restauracyjnych i pullmanowskich, lub też wydarzeniami kulturalnymi. Stąd też określone przejazdy miały swoje nazwy np. "
Escapade Gourmande" czyli "Wyjazd dla łasuchów" (smakoszy), czy po prostu "Champagne". Przejazdy te odbywały się na trasie Paryż-Epernay-Paryż we wtorki 17 stycznia, 14 lutego, 25 kwietnia, 13 czerwca, 10 października, 14 listopada.
Cena: miejsce w wagonie restauracyjnym: 260 €, miejsce w wagonie Pullman: 340 €.

Rozkład jazdy:
18:35 - Powitanie podróżnych na stacji Paris Bercy.

19:15 - Odjazd pociągu z Paryża. Powitanie w pociągu z szampanem, a następnie kolacja dla smakoszy, przygotowana przez Lenôtre, serwowana w tradycji i klimacie usług w luksusowych pociągach CIWL z lat trzydziestych w towarzystwie muzyków.
ok 22:45 - Przyjazd na stację w Paryżu


O wiele droższy był przejazd "Opéra en plein air Château de Vaux le Vicomte", czyli wyjazd do Chateau  de Vaux le Vicomte połaczony z wykwintnymi posiłkami i przedstawieniem operowym w plenerze
"Czarodziejski flet" Mozarta. Przejazdy realizowano 7, 8 i 9 września 20106 roku. Cena za bilet wynosiła 690 €
Rozkład jazdy
18:15 - spotkanie na dworcu Paris Bercy
18:40 - odjazd pociągu Pullman Orient Express
19:15 - przyjazd do Vaux le Vicomte i przejazd do do Château de Vaux le Vicomte
19:45 - koktajl w prywatnych pokojach Zamku
21:00 - opera Mozarta w plenerze "Czarodziejski flet"
23:00 - odjazd pociągu Pullman Orient Express do Paryża i kolacja w pociągu
01:30 - przyjazd do stacji Paris Bercy

Wagony typu Pullman
Wagon Pullman, nazwany tak na cześć amerykańskiego przedsiębiorcy, który w 1867 stworzył  w USA przedsiębiorstwo Pullman Company funkcjonujące do 1968. W USA wagon pullman oznaczał przede wszystkim luksusowy wagon sypialny, w Europie i w nomenklaturze CIWL  był wagonem salonowym, ekskluzywną wersją wagonu restauracyjnego, z luksusowymi fotelami i wygodnymi siedzeniami. W odróżnieniu od wagonu restauracyjnego nie było tutaj przedziału kuchennego, a tylko w części wagonów niewielki bar. Wagony były klasy 1 i 2, część wagonów była podzielona na dwa albo trzy przedziały.   Zamówione posiłki donoszono z wagonu restauracyjnego.  Elementem wyposażenia bywało za to na przykład pianino, były też wagony z przestrzenią do tańca - te ostatnie przebudowano po II Wojnie Światowej, tworząc także nowe kategorie np. Pullman Piano Bar albo Pullman Bar Express czy Pulman Dancing Bar. Jednocześnie, wraz ze zmniejszeniem pop
ytu na luksusowe podróze, około stu wagonów pullmanowskich przebudowano na wagony restauracyjne. W ramach CIWL kursowało kilkanaście pociągów z nazwą Pullman Express. Wyróżniały je właśnie liczne wagony pullmanowskie w składzie oraz wagony restauracyjne, co tworzyło najwyższy z możliwych komfort podróży dla pasażerów.


Nowy rozdział
W październiku 2017 roku firma Accor (notabene konkurent firmy Belmond która zarządza pociągiem Venice Simplon Orient Express)  podpisała z SNCF (państwowe koleje francuskie) umowę na zarządzanie marką Orient Express. Accor wykupił 50% praw do tej nazwy. Accor to międzynarodowa grupa hotelowa, która kila lat temu kupiła m.in. udziały w polskim Orbisie. Do francuskiej sieci AccorHotels należą m.in. hotele Sofitel, Ibis, Fairmont i Mercure. Teraz firma Accor chce rozwinąć markę Orient Express w luksusowym sektorze i tak samo nazwać nową sieć hoteli w grupie, niejako powracając do współpracy z SNCF, przerwanej procesem sądowym w 2006 roku.

W ramach współpracy Accor oprócz luksusowych hoteli uruchomi pociąg o historycznej nazwie Orient Express. Będzie on zestawiony z wyremontowanych wagonów CIWL będących dawniej podstawową częścią składu Nostalgie Istanbul Orient Express. Wagony nie wejdą w skład majątku spółki a pozostaną nadal własnością SNCF. Pociąg będzie będzie nosił nazwę najsłynniejszego pociągu CIWL, czyli Orient Express. Jego skład zapewne wzmocnią dane wagony Pullman Orient Expressu będące w dyspozycji SNCF. Równolegle, w ramach działalności Accoru i SNCF będzie kursował na terenie Włoch skład pod nazwą La Dolce Vita - złożony z nowoczesnych wagonów, luksusowo wyposażonych i wykończonych

Wagony będą kursować w pociągach turystycznych (oferta Orient jest w trakcie tworzenia i pociąg zacznie kursować w 2024 roku, natomiast pociąg La Dolce Vita rozpoczął kursowanie w 2023 roku), będzie je można także wynająć. Ma również powstać specjalny fundusz, który ma zadbać o zachowanie dziedzictwa Orient Expressu.
 
Historia CIWL

  • Lista pociągów CIWL jest tutaj

Pociągi turystyczne złożone z wagonów CIWL

  • Venice Simplon Orient Express (VSOE) - tutaj
  • Nostalgie Istanbul Orient Express (NIOE) - tutaj
  • Pullman Orient Express (POE) - tutaj
  • AJECTA, Francja - przejazdy pociągami turystycznymi z parowozem, z wagonem restauracyjnym CIWL - tutaj
  • Vendee Train - Francja, przejazdy pociągów turystycznych z  wagonami restauracyjnymi CIWL - tutaj
  • ZLSM Holandia Kolej Parowa, przejazdy pociagów m.in. z wagonami CIWL - tutaj
  • Daniel Urs Gfeller - jedyny w swoim rodzaju kierownik NIOE - tutaj
  • Wagony CIWL należące do NIOE na bocznicy w Małaszewiczach - tutaj

Więcej o pociągach-legendach CIWL tutaj:

  • Orient Express w Polsce - tutaj
  • Orient Express - tutaj
  • Nord Express w Polsce - tutaj
  • Słynne pociągi C.I.W.L - tutaj

Piotr Salecki (2019, aktualizacja 2022)